Rosyjskie ciągniki od dawna stanowią ważny element rolnictwa. Są znane ze swojej wytrzymałości i niezawodności. Ich historia sięga końca XIX wieku. Współczesne modele łączą tradycję z nowoczesną technologią.
Historia rosyjskich ciągników
Nazwa „traktor” pochodzi od łacińskiego słowa „tractus”. Oznacza „ciągnięcie” lub „przeciąganie”. W Polsce początkowo używano określenia „ciągówka”. Obecnie powszechnie mówi się „ciągnik”. Przed erą traktorów prace polowe wykonywały zwierzęta. Konie, bydło i osły ciągnęły maszyny. Pod koniec XIX wieku pojawiły się pierwsze traktory. Były to maszyny parowe. Potem rozwinęły się samobieżne napędy parowe. Według Wikipedii pierwszy ciągnik spalinowy zbudował John Froehlich w 1892 roku w USA.
W Rosji prototyp ciągnika gąsienicowego powstał już około 1876 roku. Zbudował go Teodor Blinow. Posiadał dwie maszyny parowe. Pierwszą fabrykę ciągników w Rosji założył Jakub Wasiljewicz Mamin. Fabryka „Ruskij Traktor” działała w Bałakowie. W latach 1910-1913 produkowano tam pierwsze ciągniki kołowe. Nazywano je „Uniwersal”, „Pośrednik” i „Progres”. Pierwsze radzieckie ciągniki skonstruował J.W. Mamin. Otrzymały nazwy „Karlik” i „Gnom”.
W okresie międzywojennym w ZSRR przeprowadzono „traktoryzację”. Jej celem było unowocześnienie wsi. Chciano podnieść wydajność gospodarki rolnej. Pomysł masowej produkcji traktorów popierał Lenin. Produkcyjny start masowej produkcji nastąpił w 1924 roku. W tym samym roku fabryka kirowska rozpoczęła produkcję. Głównymi ośrodkami produkcji stały się Stalingrad i Charków. W końcu pierwszej pięciolatki zbudowano giganta. Była nim czeljabińska fabryka ciągników.
W 1922 roku pojawił się pierwszy radziecki traktor Kołomonec-1. W 1923 roku do Leningradu dotarły nowe ciągniki Fordson. Do 1931 roku dostarczono około 60 tysięcy traktorów. Były to modele Fordson i Fordson Putiłowiec. W 1928 roku modele Forda stanowiły 85% radzieckich ciągników i ciężarówek. W 1930 roku Stalin żądał 50 tysięcy ciągników rocznie. W 1932 roku zakład Czerwony Putiłowiec zaczął produkować ciągnik Uniwersał. Była to kopia traktora Farmall.
Radziecki ciągnik gąsienicowy Kommunar produkowano w Charkowskiej Fabryce Parowozów. Produkcja trwała od 1924 do 1931 (lub 1935). Pierwowzorem był niemiecki Hanomag WD-50. Pierwszy Kommunar powstał pod koniec kwietnia 1924 roku. Do produkcji używano zużytego oprzyrządowania. Wyprodukowano od około 2000 do 3500 sztuk. Ciągniki te wykorzystywano w gospodarce leśnej. Służyły do zwożenia drewna. Używano ich również jako rolnicze i przemysłowe. Pełniły funkcje artyleryjskie i ewakuacyjne. Służyły na lotniskach do przetaczania samolotów, np. TB-3. Podczas mobilizacji w 1941 roku w armii służyło ich do 3000 sztuk. Osiągały prędkość od 1,8 do 7 km/h.
Podczas pierwszej i drugiej pięciolatki produkowano modele STZ 15/30 i ChTZ 15/30. Fabryka w Czeljabińsku (CzTZ) od 1933 roku produkowała model „Staliniec” CzTZ S-60. Od 1937 roku produkowano ciągniki gąsienicowe SChTZ-NATI i ChTZ-T-2G. Miały silniki naftowe i gazogeneratorowe. W latach powojennych przemysł w ZSRR rozwinął się. Produkowano nowsze modele. Przykładem są S-80 i S-64. Masowa produkcja traktorów w ZSRR kładła nacisk na ilość. Jakość często była ograniczona. Traktory sowieckie często ulegały awariom. Brakowało części zamiennych i stacji naprawczych. Słabości te ujawniły się podczas inwazji na ZSRR w 1941 roku.
Ikony mocy – Ciągniki Kirowiec
Ciągnik Kirowiec (Kirovets) jest ikoną ciężkich maszyn rolniczych. Odgrywa kluczową rolę w rolnictwie na całym świecie. Historia ciągnika Kirowiec sięga czasów ZSRR. Jest synonimem mocy. Ciągnik Kirowiec i jego następcy kontynuują tę tradycję. Są znane ze swojej niezawodności. Według artykułu „Mój Ciągnik!” ciągnik Kirowiec K700 to legenda. Posiada silnik o mocy kilkuset koni mechanicznych. Nowe modele ciągników Kirowiec są nowoczesne. Wyposażono je w systemy GPS. Posiadają automatyczne sterowanie. Mają zaawansowane silniki. Spełniają one normy emisji spalin. Rosyjskie ciągniki ewoluują. Dostosowują się do nowoczesnych wymagań rolnictwa.
Nowoczesne rosyjskie maszyny – Terrion ATM
Współczesne rosyjskie ciągniki reprezentuje marka Terrion ATM. Produkuje je spółka Agrotechmash. Firma powstała 27 czerwca 1997 roku w Petersburgu. Produkcja została przeniesiona do Tambowa w 2008 roku. Zakład zajmuje 12 hektarów. Zatrudnia około 300 osób. Roczna produkcja wynosi około 4 tysiące maszyn. Agrotechmash ma sieć dealerską w Rosji. Obejmuje ponad 50 firm. Posiada przedstawicielstwa w Niemczech i Kazachstanie.
Obecna oferta Terrion ATM obejmuje cztery modele. Są to ATM 3180M (182 KM), ATM 4200 (197 KM), ATM 5280 (272 KM) i ATM 7360 (350 KM). Najmniejszy model ma 182 KM. Największy osiąga 365 KM mocy maksymalnej. Ciągnik ATM 7360 ma silnik Deutz TCD 2013 L06 4V. To jednostka turbodoładowana. Ma pojemność 7,15 l. Rosyjskie ciągniki Terrion wykorzystują zachodnie podzespoły. Stosują silniki Deutz AG. Używają skrzynie ZF Friedrichshafen AG. Przednie osie to Carraro. Największy model ma most Dana. Hydraulika pochodzi od Bosch. Według opinii w artykule o Terrion ATM ceny tych traktorów są prawie jak Fendt. Jakość i estetyka wykonania bywa gorsza. Jednak niektórzy uważają, że w przyszłości mogą być najlepsze. Decyduje o tym prostota i koszty utrzymania. Ceny katalogowe w Rosji wahają się. Wynoszą od około 468 385 zł do 891 072 zł. Ciągniki Terrion objęte są 2-letnią gwarancją.
Ciężar modeli waha się od 182 KM do 365 KM. Ciężar zbiornika paliwa wynosi 700 l. Stosowane opony to 600/65 R34 i 710/70 R42. Rosyjscy producenci zwiększają dostawy na rynek krajowy. Rośnie popularność ciągników o dużej mocy. Przemysł rolniczy w Rosji rozwija się. Konkuruje z markami europejskimi i niemieckimi.
Rosyjskie miniciągniki
Rosyjscy producenci oferują także miniciągniki. Są to domowe środki drobnego sprzętu rolniczego. Produkują je różne firmy. Miniciągniki produkcji rosyjskiej mają specyficzne cechy. Różnią się od zagranicznych odpowiedników. Są tańsze w pielęgnacji. Koszty konserwacji są niższe. Tolerują silne zmiany temperatury. Mogą pracować na paliwie o średniej jakości. Naprawa jest często możliwa ręcznie. Materiały eksploatacyjne są kilkakrotnie tańsze.
Mini-traktory są wszechstronne. Mogą wykonywać prace w terenie. Nadają się do czynności w ogrodzie. Sprawdzą się na wsi. Są użyteczne w kompleksach inwentarskich. Wśród modeli wyróżniają się Mitrax T 10 KMZ-012, T-0.2.03.2-1, Xingtai HT-120, Uralets, Ussuryjski Ussuriets. Modele różnią się napędem. Dostępne są wersje kołowe lub gąsienicowe. Różnią się rodzajem paliwa. Stosują silniki benzynowe lub wysokoprężne. Niektóre modele posiadają kabinę. Waga modeli odpowiada mocy. Moc silnika wynosi od około 12 do 16 KM. Mini-traktory są odpowiednie do różnych prac. Służą w rolnictwie, ogrodnictwie i usługach komunalnych.
Model Xingtai HT-120 jest produkowany od ponad 30 lat. Zużycie paliwa w Ussuryjskim Ussuriets jest mniejsze. Wynosi o jedną trzecią mniej niż w innych markach. Według opinii właścicieli krajowe mini-traktory są wszechstronne. Chwalą ich cenę i prostotę obsługi. Centra serwisowe gwarantują prawidłową naprawę. Zapewniają także konserwację. Rośnie zainteresowanie domowymi mini-traktorami. Jest zwiększone zapotrzebowanie na sprzęt dla małych gospodarstw.
Jak wybrać miniciągnik?
- Wybierz model odpowiedni do powierzchni.
- Dopasuj ciągnik do rodzaju pracy.
- Stosuj wyłącznie zalecone oleje.
- Używaj rekomendowanych smarów.
- Montuj osprzęt tylko na nieumeblowanym minitraktorze.
- Przeprowadzaj okresowe przeglądy techniczne.
- Zwracaj uwagę na producenta.
- Kupuj w autoryzowanych punktach.
Uważaj na chińskie podróbki. Mogą być gorszej jakości.
Rosyjskie ciągniki w Polsce i na świecie
Rosyjskie i radzieckie ciągniki miały znaczący wpływ. Władimirec T-25, MTZ oraz Kirowiec K-700/700A były znane w Polsce. W czasach komunistycznych były powszechnie używane. Era starych Ursusów i Bizonów w Polsce się skończyła. Rolnicy przesiedli się na maszyny zaawansowane technicznie. Jednak starsze modele wciąż pracują. W 1950 roku w Polsce było 28,4 tysiąca ciągników. W 2015 roku ich liczba wzrosła do około 1,7 miliona. Ta liczba obejmuje różne marki, także te zza wschodniej granicy.
Istnieje rynek części do klasycznych traktorów. Sklepy oferują części do wielu marek. Znajdziemy tam części do Fordson, Ursus, Zetor, MTZ. Dostępne są silniki i elementy układów kierowniczych. Można kupić karoserię i części hydrauliki. Oferta obejmuje części elektryczne i akcesoria. Dostępne są narzędzia warsztatowe i maszyny rolnicze. Według danych sklepu „KLASYCZNE TRAKTORY” oferują części do wielu producentów. Wskazuje to na wciąż żywe zainteresowanie starszym sprzętem.
Rosyjskie ciągniki odgrywają kluczową rolę globalnie. Są cenione za siłę i wytrzymałość. Współczesne inwestycje w badania i rozwój. Współpraca międzynarodowa wpływa na ich ewolucję. Stają się coraz bardziej efektywne. Są bardziej przyjazne dla środowiska. Ciągnik Kirowiec i inni producenci kontynuują rozwój. Dostosowują się do globalnych trendów w rolnictwie.
Czy przegląd ciągnika jest obowiązkowy?
Ciągnik rolniczy musi przejść okresowy przegląd. To wymóg prawny. Jest podstawą bezpiecznego korzystania z maszyny. Brak aktualnego badania technicznego grozi karą finansową. Mandat wynosi co najmniej 1500 zł.
Co obejmuje przegląd ciągnika rolniczego?
Przegląd stanu technicznego obejmuje sprawdzenie hamulców. Kontrolowana jest grubość okładzin. Sprawdza się stan elektryki. Badane są przewody i światła. Obejmuje to również ogumienie. Przegląd serwisowy sprawdza układy hydrauliczne i TUZ. Kontroluje się także silnik.
Ile kosztuje badanie diagnostyczne ciągnika?
Koszt badania diagnostycznego to 62 złote. Dopuszcza ono pojazd do ruchu drogowego. Jest to koszt obowiązkowego przeglądu technicznego.
Gdzie można kupić modele kultowych traktorów w skali 1:43?
Modele kultowych traktorów w skali 1:43 można kupić w kolekcji Hachette. Kolekcja składa się z 60 numerów. Można zamówić prenumeratę. Pojedyncze numery bywają dostępne w kioskach. Dostępne są też w sklepie internetowym wydawnictwa.
Zobacz także: